CZY  SAKRAMENT EUCHARYSTII JEST KONIECZNY   DO   ZBAWIENIA?

Na pozór tak, skoro: 1. Pan mówi: „Jeżeli nie będziecie spożywać Ciała Syna Człowieczego i nie będziecie pić Jego Krwi, nie będziecie mieć życia w sobie". Ciało Chrystusa spożywamy i pijemy Jego Krew w sakramencie Eucharystii. Więc bez sakramentu tego człowiek nie może ocalić życia duchowego.

2.         Omawiany sakrament stanowi swoisty pokarm duchowy, jest więc konieczny dla zbawienia duszy, podobnie jak pokarm materialny jest konieczny dla zdrowia  ciała.

3.         Eucharystia, podobnie jak chrzest, stanowi sakrament. Męki Pańskiej, bez której nie ma zbawienia. Sakramentu tego dotyczą bowiem słowa Apostoła:  „Ilekroć ten Chleb   spożywać a   Kielich   pić będziecie, śmierć Pańską będziecie opowiadać, aż On przyjdzie".  Więc   podobnie   jak   chrzest,   sakrament Eucharystii jest koniecznym warunkiem zbawienia.

A jednak Augustyn mówi: „Nie sądźcie, że nie mogą osiągnąć życia wiecznego dzieci, które nie otrzymały Ciała i Krwi Chrystusa".

Wykład:  W Eucharystii  należy   wziąć   pod   uwagę dwa momenty: sam sakrament i Rzeczywistość, którą on tworzy, Rzeczywistością tą jest,  jak   wiemy, jedność Mistycznego Ciała,  warunkującego zbawienie w sposób konieczny. Jasne jest bowiem, że nikt nie mógł się zbawić w czasie potopu poza arką Noego, która - jak czytamy w Biblii - jest symbolem Kościoła. Wiemy jednak6, że skutek sakramentu może być osiągnięty przed jego przyjęciem, przez samą wolę przyjęcia tego sakramentu. Toteż człowiek może zostać zbawiony zanim przyjmie Eucharystię przez samo to, że jej pragnie, podobnie jak przed ochrzczeniem się może osiągnąć zbawienie przez wolę przyjęcia chrztu, jak już stwierdzono.

Istnieją tu jednak dwie różnice.

Po pierwsze, chrzest - to brama sakramentów, podstawa i zapoczątkowanie życia duchowego w człowieku. Eucharystia zaś - jak wiemy - jest celem, ku któremu zmierzają wszystkie sakramenty, przez to że nas uświęcają, przygotowują do przyjmowania lub konsekrowania Eucharystii. Chrzest warunkuje bezwzględnie rozpoczęcie życia duchowego, Eucharystia zaś - jego rozkwit. Samo posiadanie życia duchowego nie jest więc uzależnione od przyjęcia sakramentu Eucharystii, wystarcza wola jej przyjęcia, podobnie jak cel posiadamy przez wolę i zamiar realizacji tego celu.

Druga różnica polega na tym, że chrzest skierowuje człowieka do Eucharystii. Kościół przygotowuje dzieci do Eucharystii już przez to samo, że je chrzci. Podobnie jak ich wiara płynie z wiary Kościoła, tak ich wola przyjęcia Eucharystii płynie z zamierzenia Kościoła. Dzięki temu urzeczywistnia się w nich skutek tego sakramentu. Do przyjęcia chrztu natomiast nie predysponuje żaden sakrament, żaden go nie poprzedza. Toteż dzieci nie mogą przez wolę przyjęcia w żaden sposób doznać jego skutków, możliwe to jest tylko w odniesieniu do dorosłych. Rzeczywistość realizowana przez sakrament chrztu może się zaktualizować u dzieci tylko po ich ochrzczeniu.

Więc sakrament Eucharystii nie jest warunkiem koniecznym do zbawienia w taki sposób jak sakrament chrztu.

Ad 1- W komentarzu do cytowanych słów Ewangelii, dotyczących Ciała i Krwi Chrystusa, mówi Augustyn: „Chrystus chce dać do zrozumienia, że tym pokarmem i napojem jest społeczność Ciała oraz Jego członków: jest nią Kościół w tych, których On przeznaczył i powołał, których usprawiedliwił i uwielbił, w świętych i wiernych swoich". Toteż jak tenże autor mówi w jednym że swych listów12: „Nikt nie powinien kwestionować faktu, że każdy wierny, z chwilą kiedy przez chrzest stał się cząstką Ciała Chrystusa, uczestniczy w Ciele i Krwi Pańskiej, jak również tego, że nie zostaje wyobcowany ze wspólnoty owego Kielicha i Chleba nawet w tym wypadku, kiedy włączony do jedności Chrystusowego Ciała schodzi z tego świata przed spożywaniem Chleba i piciem z Kielicha".

Ad 2. Pokarm duchowy tym się różni od pokarmu materialnego, że ten ostatni zostaje przemieniony w substancję spożywającego, więc służy człowiekowi do zachowania życia jedynie pod warunkiem, że zostanie przez niego przyswojony. Pokarm duchowy zaś przemienia człowieka w siebie, stosownie do słów, które według relacji Augustyna, Chrystus miał do niego skierować mówiąc: „Nie ja w tobie ulegnę przemianie, lecz ty zostaniesz przemieniony we mnie", Przemiana w Chrystusa i włączenie się w Jego Ciało może się w kimś dokonać także bez uprzedniego przyjęcia sakramentu, przez pożądanie duchowe. I na tym polega różnica.

Ad 3. Sakramentem Śmierci i Męki Chrystusa jest sakrament chrztu, bo mocą tej Męki powołuje człowieka do nowego życia w Chrystusie. Eucharystia zaś jest sakramentem Męki, ponieważ prowadzi człowieka do doskonałości jednocząc go z Umęczonym Chrystusem. Toteż przez analogię do chrztu zwanego „sakramentem wiary", stanowiącej podwalinę życia duchowego, Eucharystię nazwano sakramentem miłości, bo - jak mówi Apostoł - więzią doskonałości jest miłość.