Warsaw Institute

Kontraktowany na listopad surowiec kosztuje już na europejskich giełdach cztery razy więcej, niż rok temu. Jeśli ta zima będzie podobna do ostatniej, Unię Europejską czeka potężny kryzys energetyczny. Sytuację wykorzystuje Gazprom, aby zmusić Europę do ustępstw ws. Nord Stream 2.

Gazprom zarezerwował na październik zaledwie jedną trzecią dostępnych mocy przesyłowych rurociągu Jamał-Europa. W efekcie 1 października dostawy na tej trasie nagle zmniejszyły się o niemal 77 proc. Kreml mówi jednak, że koncern spełnia wszystkie zobowiązania wynikające z kontraktów. Szef Gazpromu Aleksiej Miller zapewnił, że do rekordowego wzrostu cen gazu przyczyniły się opóźnienia w uzupełnianiu podziemnych zbiorników surowca w krajach europejskich i rosnący popyt. Opóźnienia w uzupełnianiu rezerw to w dużej mierze zasługa Rosjan. Gazprom wypełnia kontrakty, ale jeszcze do niedawna surowiec dla klientów europejskich czerpał głównie z rezerw w swych magazynach w UE, a nie przesyłał go na bieżąco z Rosji. Dostawy w ostatnich miesiącach były niemal pięć razy mniejsze, niż rok wcześniej. Gazprom nie chciał sprzedawać Europejczykom surowca więcej, niż musiał na mocy długoterminowych kontraktów. Rosjanie zyskują na tym podwójnie. Po pierwsze, cena gazu bije rekordy, co oznaczać będzie rekordowe wpływy do kasy Gazpromu i budżetu federalnego. Po drugie, jeśli powtórzy się surowa zima, to Kreml będzie dyktował wszystkie warunki. Choćby wymuszając zgodę na uruchomienie dostaw gazu Nord Stream 2.

Największą ofiarą strategii Gazpromu będzie Ukraina, co pokazał 1 października. Najpierw rano Gazprom wstrzymał tranzyt gazu przez Ukrainę na Węgry, by parę godzin później poinformować o rozpoczęciu dostaw gazu na Węgry i Chorwację nową trasą przesyłową, poprzez gazociąg Turecki Potok i systemy przesyłu gazu w Bułgarii, Serbii i na Węgrzech. Nie ma wątpliwości, że Gazprom będzie chciał powtarzać „model węgierski” także z innymi krajami regionu.

 

Artykuł pierwotnie ukazał się na stronie think tanku Warsaw Institute.

 

 

[CZYTAJ TEN ARTYKUŁ]