1. Wczoraj ministerstwo finansów opublikowało komunikat w sprawie szacunkowego wykonania budżetu w okresie styczeń – grudzień, z którego wynika, że po 12 miesiącach realizacji budżetu w 2017 roku, mamy najniższy od wielu lat deficyt budżetowy.

W roku 2017 zrealizowano 350,5 mld zł dochodów tj. 107,7% planu w tym zakresie, 375,9 mld zł tj. 97,7 % planowanych wydatków, co oznacza deficyt budżetowy w wysokości 25,4 mld zł tj. 42,7% wartości planowanej w ustawie budżetowej.

Według wstępnych szacunkowych danych za okres styczeń-grudzień, dochody budżetu państwa były wyższe aż o 25,1 mld zł niż prognozowano w ustawie budżetowej, przy czym były one wyższe o 11,4% w stosunku do roku 2016.

Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że w okresie styczeń – grudzień, odnotowano wzrost dochodów we wszystkich rodzajach podatków w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego, przy czym na szczególną uwagę zasługuje wzrost dochodów z VAT-u o ponad 23,9% w stosunku do roku 2016, czyli o kwotę aż 30,2 mld zł.

2. Dochody podatkowe w roku 2017 wyniosły 315,3 mld zł i były wyższe o 14,2 mld zł (4,7%) w stosunku do kwoty zapisanej w budżecie na 2017 rok, przy czym głównym powodem wyższego wykonania dochodów były wyższe wpływy z podatku VAT.

Dochody z podatku VAT zostały oszacowane na 156,8 mld zł, to oznacza, że były one wyższe od wpływów z tego podatku w roku 2016 aż o 30,2 mld zł 23,9%, a w stosunku do planu z ustawy budżetowej o 13,3 mld zł, czyli o 9,3%.

Z kolei dochody niepodatkowe w 2017 roku są szacowane na 33,7 mld zł i były one o 11,2 mld zł tj. o 49,9% wyższe od planowanych, przy czym na ten wzrost głównie zapracował NBP przekazując do budżetu państwa kwotę 8,7 mld zł wpłaty z zysku (w sytuacji, kiedy prognozowano, że będzie to 0,6 mld zł).

3. Z komunikatu ministerstwa finansów wynika także, że wydatki budżetowe w okresie styczeń – grudzień, wyniosły blisko 375,9 mld zł tj. 97,7 % planu i były o ponad 15 mld zł wyższe niż wykonanie wydatków w 2016 roku (wtedy wyniosły one 360,8 mld zł).

Zasadniczo zmieniła się jednak ich struktura, wyraźnie wzrosły wydatki w budżetach wojewodów, aż o 7,3 mld zł związane z realizacją programu 500plus (w 2016 roku program ruszył dopiero od 1 kwietnia i w pierwszych 3 miesiącach wydatków na ten cel w budżecie nie było).

Z kolei niższe niż planowano było wykonanie wydatków w 2017 roku niż w analogicznym okresie roku ubiegłego i dotyczyło ono Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) i środków z budżetu Unii Europejskiej.

Z budżetu przekazano o 4,3 mld zł mniej środków do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (ze względu na lepszy niż planowano wpływ składek), a także o ok. 3,4 mld zł mniej w ramach środków własnych Unii Europejskiej (mniejsza składka ze względu na niższe wykonanie budżetu UE za 2016 rok).

Mimo, więc wyraźnie wyższych wydatków budżetowych, wzrost dochodów podatkowych w ciągu 12 miesięcy tego roku był na tyle duży razem z wpłatą zysku NBP, że ostatecznie mamy minimalny deficyt budżetowy w wysokości zaledwie 42,9 % planowanego na rok 2017.

I to jest fundamentalna zmiana w polskiej gospodarce, w gospodarce budżetowej, szerzej finansach publicznych, która spowodowała, że na koniec 2017 roku, mamy deficyt budżetowy wynoszący tylko 25,4 mld zł, czyli niższy niż połowa tego planowanego na cały rok w wysokości 59,3 mld zł.

Zbigniew Kuźmiuk