Nawłoć - Cenne właściwości zdrowotne i zastosowanie 

Wiele roślin uznawanych za chwasty tak naprawdę jest prawdziwym skarbem z uwagi na pozytywny wpływ na nasze zdrowie, a dokładniej ze względu na umiejętność zwalczania rozmaitych dolegliwości oraz odżywianie, pokrzepianie i wzmacnianie organizmu. Jedną z takich roślin jest nawłoć – remedium na wiele niedomagań i chorób, w tym na infekcje dróg moczowych i problemy trawienne. Od lat stosowana jest w medycynie naturalnej. Przygotowuje się z niej napary, syropy, wina i okłady. Nawłoć posiada bardzo malownicze, efektowne żółte kwiaty, które sprawiają, że świetnie prezentuje się w ogrodach. Sprawdza się także bukietach i kompozycjach kwiatowych. Kiedy warto sięgać po nawłoć?

Artykuł powstał przy merytorycznej współpracy z portalem Zielares.pl - Przystępnie o ziołach, witaminach i suplementacji 

Nawłoć - krótka charakterystyka 

Nawłoć pospolita (Solidago virgaurea L.), zwana zwyczajowo mimozą, to roślina lecznicza zaliczana do rodziny astrowatych, do której należą również takie cenione zioła jak rumianek, arnika, mniszek czy ostropest. Podobnie jak one wykazuje cały szereg dobroczynnych działań na nasz organizm, przy czym te najistotniejsze to redukcja stanów zapalnych, przyspieszanie gojenia i zwalczanie infekcji.  

Nawłoć jest średniej wielkości rośliną, dorastającą do około 1 m. Ma sztywną, wzniesioną łodygę, lancetowate, zaostrzone liście i drobne, żółte, zebrane w koszyczki kwiaty. Na szczytach pędów koszyczki tworzą wiechy. 

Nawłoć pospolita kwitnie od lipca do września. Surowiec zielarski to w jej przypadku ziele, czyli części nadziemne zebrane w czasie kwitnienia. Nawłoć pospolita występuje w Europie, Ameryce Północnej i Południowej oraz w Azji. W Polsce oprócz nawłoci pospolitej występują także inne gatunki tej rośliny: rosnąca w górach nawłoć alpejska czy przywleczone z Ameryki nawłoć kanadyjska i nawłoć późna. 

Jakie składniki aktywne zawiera nawłoć? 

Nawłoć jest rośliną małą wymagającą, odporną i łatwo rozprzestrzeniającą się, dlatego przez wiele osób uważana jest za zwykły chwast. Ma jednak mnóstwo atutów odróżniających ją od bezwartościowych chwastów. Jest rośliną miododajną, chętnie odwiedzaną przez pszczoły. Oprócz tego, że jest wykorzystywana do produkcji miodu, posiada szeroki arsenał właściwości zdrowotnych wynikających z jej bogatego składu.  

W surowcu zielarskim, czyli w zielu nawłoci, znajdziemy:  

  • garbniki,  

  • flawonoidy (rutyna, kwercetyna, izokwercetyna, kemferol),  

  • olejki eteryczne,  

  • saponiny,  

  • ksantofile,  

  • alkaloidy,  

  • glikozydy fenolowe,  

  • polisacharydy,  

  • sole mineralne,  

  • karotenoidy,  

  • kwasy fenolowe. 

Nawłoć - właściwości  

Nawłoć należy do roślin moczopędnych, dzięki którym z jednej strony usprawnia pracę dróg moczowych, odkaża je i pomaga pozbyć się bytujących w nich bakterii, z drugiej strony stymuluje oczyszczanie organizmu. Wraz z moczem intensywnie usuwane są z ustroju zarówno toksyny, jak i uboczne produkty przemiany materii.  

Dzięki właściwościom odkażającym, przeciwzapalnym i przeciwdrobnoustrojowym idącym w parze z działaniem ściągającym nawłoć jest też skutecznym sposobem na poprawę kondycji skóry, szczególnie w przypadku jej uszkodzeń (rany, oparzenia) albo zmian chorobowych. Niweluje stany zapalne skóry, wspomaga proces regeneracji tkanki, łagodzi podrażnienia. Nawłoć ma też korzystny wpływ na układ krążenia. Przeciwdziała nadciśnieniu i poprawia kondycję naczyń krwionośnych. 

Najważniejsze właściwości prozdrowotne nawłoci: 

  • przeciwzapalne,  

  • antybakteryjne, przeciwgrzybicze,  

  • antyseptyczne,  

  • immunostymulujące,  

  • łagodzące,  

  • hipotensyjne (wpływa na obniżenie ciśnienia krwi), 

  • uszczelniające naczynia krwionośne,  

  • przeciwzakrzepowe,  

  • rozkurczowe,  

  • moczopędne,  

  • detoksykujące, 

  • antyoksydacyjne,  

  • żółciopędne,  

  • usprawniające procesy trawienne,  

  • ściągające,  

  • przyspieszające procesy gojenia. 

Nawłoć - zastosowanie  

Nawłoć jest bardzo uniwersalna w zastosowaniu. Oprócz naparów możemy przygotować z niej również inne prozdrowotne kompozycje, w tym nalewki, wina, syropy. Cenioną ludową recepturą jest też tzw. „miodek” nawłociowy, czyli wyciąg ziołowy otrzymany za pomocą miodu pszczelego. W aptekach dostępne są także krople nawłociowe pomocne m.in. w stanach zapalnych układu moczowego. 

Zewnętrznie najczęściej stosuje się okłady z nawłoci. Można też zrobić z niej tonik ziołowy do przemywania skóry. Dostępne są również gotowe preparaty zawierające ekstrakty z nawłoci, w tym maści i kremy. 

Kiedy stosować nawłoć? 

Nawłoć jest pomocna w przypadku takich dolegliwości jak: 

  • zaburzenia trawienia, 

  • problemy jelitowe,  

  • infekcje dróg moczowych i płciowych, 

  • zaburzenia pracy dróg żółciowych i wątroby, 

  • parcie na pęcherz, podrażnienie pęcherza moczowego,  

  • kamica moczowa,  

  • choroby nerek, 

  • dna moczanowa, 

  • przerost prostaty, 

  • nadmiar toksyn w organizmie,  

  • zaburzenia przemiany materii, 

  • reumatyzm,  

  • kruchość naczyń krwionośnych,  

  • tendencja do skoków ciśnienia,  

  • żylaki,  

  • problemy z krążeniem,  

  • stany zapalne jamy ustnej i gardła,  

  • infekcje górnych dróg oddechowych, 

  • uporczywy kaszel,  

  • łojotok, nadmierne przetłuszczanie się włosów,  

  • zapalenie mieszków włosowych, 

  • stany zapalne skóry,  

  • opryszczka, 

  • owrzodzenia, 

  • siniaki,  

  • wysypki,  

  • łuszczyca, 

  • trądzik, 

  • trudno lub wolno gojące się rany. 

Dlaczego warto sięgać po nawłoć? 

Nawłoć to szybki i skuteczny sposób na zwalczenie wielu dokuczliwych dolegliwości, takich jak infekcje dróg moczowych czy nieżyty przewodu pokarmowego. Co więcej, jest ona jednym z najbardziej uniwersalnych i efektywnych ziół przeznaczonych do zastosowania zewnętrznego. Wspomaga gojenie ran i redukuje różnego rodzaju problemy skórne (np. łuszczycę, owrzodzenia, trądzik). Z całą pewnością warto mieć to wszechstronne zioło w swojej kuchni.  

Jak pić nawłoć?  

2 łyżeczki ziela nawłoci zalewamy szklanką wrzącej wody. Przykrywamy, czekamy około 15 minut. Przecedzamy. Pijemy 2 razy dziennie.