Podług filozofii absolutnej Wrońskiego (nazwanej tak, bo ugruntowanej na odkryciu esencji Absolutu) dogmaty są to nie tylko prawdy spekulatywne, przekraczające moc poznawczą rozum u przyrodzonego, gdyż dotyczące rzeczywistości transcendentnych lecz i problematy praktyczne (poryzmaty) zadane wszystkim ludziom do rozwiązania i wypełnienia. Jak Chrystus jest dla nas "pierworodnym wśród braci" a Jego przemienienie, zmartwychwstanie i wniebowstąpienie jest wzorem do urzeczywistnienia dla całej ludzkości, tak i dogmat y maryjne , jak zrodzenie Boga-Człowieka, bezgrzeszność i wniebowzięcie są dla nas kluczem do zrozumienia Myśli bożej, która ma być przez ludzkość na forum historii zrealizowana. Zarys tej Myśl i bożej, zrozumianej i dopełnionej niegdyś przez matkę Stworzyciela i Odkupiciela odczytać ma filozofia absolutna czyli nowa filozofia chrześcijańska (a więc również nowa eklezjologia, nowa soteriologia i nowa historiozofia chrześcijańska) ukazująca drogę zbawienia w kategoriach dostępnych dla tradycji soteriologicznej wszystkich religii i cywilizacji: judaizmu, braminizmu, buddyzmu, Islamu, taoizmu i konfucjanizmu.

"Maria jako uosobienie Myśli bożej , od Genezy mojżeszowej aż do Apokalipsy, jest figurą tej wiedzy najwyższej o transcendencji Absolutu i samourzeczywistnienia się człowieka a więc patronką filozofii chrześcijańskiej, której zrąb dała tak mało jeszcze znana polska filozofia religijna XIX wieku."

Może dlatego naród polski , w przeczuci u tego szczególnego posłannictwa, tak bardzo umiłował matkę Boga i nazywa Ją w Litanii Loretańskiej Królową Korony Polskiej. I może dlatego największy z myślicieli polskich pisze w swych "Prolegomenach do Mesjanizmu", że Rozum stwórczy Boga, odtworzony przez narodzenie z Ducha w człowieku to owa Dziewica, która zdepcze głowę węża i którą filozofia jego wprowadza dziś "do świątyni ludzkości". Może też dlatego - przez dziwny zbieg wydarzeń wskazujący na opatrznościową interwencję Boga w dziejach - enigmatyczne dotąd odkrycie istoty Absolutu czyli transcendentnej esencji bożej, dokonane zostało przez Józefa Marię Hoene-Wrońskieg o w dniu 15 sierpni a (180 3 r.) , w święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny .

Filozofia absolutna, której fundament stanowi skonstruowane przez Wrońskiego "Prawo Stworzeni a wszelkiej rzeczywistości " (Loi d e Cration) ugruntowane z kolei na wspomnianym wyżej odkryciu istoty Absolutu, odtwarza jakby rozwój progresywny wszechświata aż do powstania człowieka. Od tego etapu genezy - a szczególności od upadku i rehabilitacji moralnej ludzkości dzięki objawieniom religijnym - rozpoczyna się pochód powrotny jej do Boga, regulowany przez prawo najwyższe historii, które Wroński nazywa Prawem Postępu (moralnego). Olbrzymi a ta doktryna, rozwinięta w kilkudziesięciu dziełach, nie może być tutaj streszczona. Wystarczy powiedzieć, że ukazuje ona związek nierozerwalny nowej folozofii chrześcijańskiej z nową historiozofią chrześcijańską, w której cel ostateczny postępu wyznaczony jest a priori przez religię, a w szczególności przez Objawienie Starego i Nowego Testamentu. Zdaniem Wrońskiego interpretacja dziejów, pomijająca cel odrodzenia duchowego i tworzenia się własnego postawiony ludzkości przez Chrystusa, nie zasługuje na miano filozofii historii.

W Prawie Postępu Wrońskiego rozwój historyczny ludzkości uwarunkowany jest nieodwołalnie przez boski plan zbawienia i przez przyjście Jezusa Chrystusa. Jednakże atrybut wolnej woli, przysługujący człowiekowi jako istocie rozumnej, stworzonej na obraz boży, sprawia, że plan ten może być przyjęty przez ludzkość lub odrzucony. Stąd antynomia zasady boskiej (lex divina) i zasady ludzkiej (lex humana) w dziejach, dopuszczająca nawet ich konflikt, którego punkt kulminacyjny widzi Wroński w epoce współczesnej (5-tej w strukturze Prawa Postępu), nazwanej przezeń erą krytyczną lub erą wrzenia rewolucyjnego. Istnieje w niej niebezpieczeństwo ponownego upadku moralnego ludzkości (la nouvell e chute moral e de Thumanite ) z inspiracji szatańskiej, a nawet demonicznego samozniszczenia. Jedynym sposobem ocalenia ludzkości w tym momencie krytycznym jej dziejów jest odsłonięcie całej, absolutnej prawdy, zawartej w odwiecznej Myśli bożej o stworzeniu i zbawieniu człowieka. Przynieść ją może tylko wiedza najwyższa, filozofia absolutna doskonale zgodna z Objawieniem, w której świetle upadną wszystkie fałszywe doktryn y i pseudo-prawdy, negujące istnienie Boga i boskie posłannictwo Chrystusa. Figura tej wiedzy najwyższej, dogłębnie chrześcijańskiej, jest dziewica niepokalana i wniebowzięta, która ma zdeptać głowę Węża. Zapowiedź jej zawiera już Protoewangelia a wizja Jej jako Niewiasty całej w słońcu, rodzącej Męża, "który ma rządzić wszystkie narody laską żelazną" znajduje się w objawieniu św. Jana. Słowacki w "Samuel u Zborowskim" porównuje ją z Polską, której największe czyny: "wstrzymanie słońca, zdeptanie księżyca" zapowiadał od wieków profetyzm Ewangelisty. W interpretacji historiozofii chrześcijańskiej może to oznaczać jedynie szczególną rolę Polski w upowszechnieniu czci Niepokalane j oraz w dopełnieniu obietnic mesjańskich i parakletycznych przez stworzenie filozofii, ukazującej absolutną prawdziwość Objawienia chrześcijańskiego, w sposób tak nieodparty, by nauka i misja nadprzyrodzona Chrystusa została uznana - w epoce demonicznego kryzysu duchowego ludzkości - za religię absolutną i uniwersalną, jednoczącą wszystkie narody, religie i cywilizacje.

Jerzy Braun

Pismo Poświęcone Fronda, nr 6 (1996)

Jerzy Braun był najbardziej znanym przedstawicielem polskiej myśli mesjanistycznej w XX wieku, kontynuatorem i modyfikatorem koncepcji Józefa Marii Hoene-Wrońskiego. W okresie międzywojennym redagował m.in. czasopismo "Zet", a w czasie II wojny światowej konspiracyjne pismo "Unia". Był jednym z przywódców Polski Podziemnej. Po wojnie został skazany przez komunistów na dożywocie za "faszystowski nacjonalizm". Przesiedział osiem lat, był torturowany, wybito mu oko. W najtrudniejszych chwilach życia; podczas pobytu w więzieniu w 1953 roku, złożył śluby maryjne, których wynikiem była m.in. wydana w Rzymie w 1975 roku książka pt. "Virgo Maria. Rola Marii w historii zbawienia (w świetle polskiej filozofii XIX wieku)".