1. Jak poinformowała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen wczoraj przekazano do Polski pierwszą transzę środków w wysokości 1 mld euro z przyznanych naszemu krajowi pomocy w ramach programu SURE.

Polska znalazła się w grupie 3 pierwszych krajów, którym przekazano środki z tego programu, dwa pozostałe kraje, którym tę pomoc przekazano, Włochy i Hiszpania otrzymały odpowiednio 10 mld euro i 6 mld euro.

Gospodarki tych dwóch krajów zostały najmocniej dotknięte skutkami pandemii koronawirusa, w II kwartale tego roku PKB spadło w nich o ponad 20%, a bezrobocie wśród ludzi młodych sięga 40%.

2. Przypomnijmy, że na początku kwietnia KE zapowiedziała wprowadzenie nowego instrumentu służącego ochronie miejsc pracy i osób pracujących we wszystkich krajach członkowskich o wartości do 100 mld euro (SURE) i to dopiero będą nowe środki, które Komisja chce pozyskać z rynku finansowego.

Środki te miały służyć współfinansowaniu różnych form zmniejszonego czasu pracy dla pracowników, wprowadzanego przez przedsiębiorców, którzy zmagają się z trudnościami gospodarczymi na skutek pandemii koronawirusa.

Te środki będą sukcesywnie pożyczane przez KE na rynku (KE ma wysoki rating AAA więc będzie pożyczała bardzo tanio) pod warunkiem jednak, że wcześniej państwa członkowskie nimi zainteresowane, udzielą stosownej gwarancji w minimalnej wysokości do 25% pożyczanej kwoty (16 krajów beneficjentów takich gwarancji udzieliło).

3. Jak wspomniałem do tej pory dokonano podziału kwoty 87,4 mld euro pomiędzy 16 krajów, które o takie wsparcie poprosiły, Polska została trzecim beneficjentem tego programu SURE.

Najwięcej środków otrzymały Włochy-27,4 mld euro, na drugim miejscu znalazła się Hiszpania 21,3 mld euro, na trzecim Polska z kwotą 11,2 mld euro, na czwartym Belgia z kwotą 7,8 mld euro, na piątym miejscu Portugalia z kwotą 5,9 mld euro, na szóstym Rumunia z kwotą 4,1 mld euro.

Pozostałe 10 krajów otrzymają już kwoty mniejsze: Grecja -2,7 mld euro, Czechy -2 mld euro, Słowenia-1,1 mld euro, Chorwacja-1 mld euro, Słowacja- 631 mln euro, Litwa-602 mln euro, Bułgaria-511 mln euro, Cypr 479 mln euro, Malta-244 mln euro i Łotwa-193 mln euro.

Aplikują do programu jeszcze Węgry, pozostałe kraje mogą to jeszcze zrobić, choć jak można się domyślać, cześć krajów o ratingu AAA (a więc takim jak Komisja Europejska), zapewne o takie środki nie wystąpi (np. Niemcy, Francja, czy Holandia).

4. Przypomnijmy, że polski rząd zaproponował przedsiębiorcom aż 4 instrumenty wsparcia związane z zatrudnieniem: zwolnienie ze składek ZUS na 3 miesiące, świadczenia postojowe, dofinansowania do wynagrodzeń pracowników, oraz umarzalne pożyczki w wysokości 5 tys. zł.

Jak poinformował ZUS, najpopularniejszą formą pomocy przedsiębiorcom było zwolnienie na 3 miesiące ze składek ZUS, takich wniosków w marcu i kwietniu i maju złożono blisko 3 mln, a wydane przez ZUS pozytywne decyzje oznaczają, że w kieszeniach przedsiębiorców pozostało ponad 10 mld zł.

Równie popularne były tzw. świadczenie postojowe, takich wniosków wpłynęło ponad 2 mln, a dla ponad 90% wnioskujących ZUS przyznał, przysługujące im wsparcie finansowe, w kwocie ponad 3,7 mld zł.

Z kolei dofinansowanie do wynagrodzeń wypłacanych przez przedsiębiorców z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych sięgnęło 7,8 mld zł, a kwota umarzalnych mikropożyczek wypłacanych przez powiatowe urzędy pracy przekroczyła 6 mld zł.

Wszystkie te formy wsparcia związane z zatrudnieniem, będą mogły być refinansowane ze środków funduszu SURE, bowiem program SURE służy pokryciu zwiększonych wydatków publicznych poniesionych po 1 lutego 2020 i skierowanych do przedsiębiorców i pracowników w ramach krajowych mechanizmów przeciwdziałania wzrostowi bezrobocia w związku ze skutkami Covid19.

Zbigniew Kuźmiuk