Czym jest ekskomunika?

Ekskomunika to kara kścielna, która należy do tzw. kar poprawczych, cenzur. Może ona być nałożona na tego, kto dopuści się przestępstwa, które jest taką karą zagrożone. Może się to dokonać albo ipso facto czyli przez sam fakt dokonania przestępstwa, albo może być nałożona przez władzę kościelną czyli przez biskupa lub Stolicę Apostolską. Może być też tak, że ktoś taką karę zaciąga przez dokonianie czynu przestępczego, a później następuje tzw. deklaracja kary, czyli stwierdzenie tego przez władzę kościelną.

Jakie okoliczności podlegają karze ekskomuniki?

Kodeks prawa kanonicznego przewiduje różne przestępstwa, które kwalifikują się do zaciągnięcia ekskomuniki. Wśród nich są przestępstwa herezji, apostazji i schizmy. Należą do nich m.in; przymus fizyczny wobec biskupa rzymskiego, przypadek, gdy biskup udziela święceń kobiecie (wówczas obydwoje są ekskomunikowani), wyświęcenie na biskupa kogoś bez zgody Stolicy Apostolskiej, profanacja Najświętszego Sakramentu. Powodem do zaciągnięcia ekskomuniki ipso facto, a więc przez sam fakt jego dokonania jest aborcja.

Czy chodzi tu także o sytuacje, w których dopuszcza aborcję obecna ustawa, tzn. wtedy, gdy zagrożone jest życie lub zdrowie matki albo dziecko urodzi się ciężko chore?

Aborcja jest w każdym przypadku przestępstwem, za które prawodawca kościelny przewiduje ekskomunikę. Oczywiście istnieją różne okoliczności łagodzące, ale należy je rozpatrywać indywidualnie.

Sytuacje, w których dopuszcza aborcję polska ustawa nie stanowią takich okoliczności łagodzących?

Kodeks prawa kanonicznego nie przewiduje jako okoliczność łagodzącą ustawę panstwową, która dopuszcza możliwość aborcji. Prawo kanoniczne uważa każdą aborcję za przestępstwo, zgodnie z przykazaniem „nie zabijaj”.

Jak można zdjąć z siebie karę ekskomuniki?

Ekskomunika może być zdjęta, jeżeli spełnione zostaną zwykłe warunki dobrej spowiedzi, tzn. żal za grzechy i mocne postanowienie poprawy. Spowiadający się musi także spełnić warunek zadośćuczynienia.

Rozmawiała Emilia Drożdż