Tomasz Wandas, Fronda.pl: Już jesienią Polacy, którzy są wieczystymi użytkownikami gruntów, staną się ich właścicielami. Skąd projekt ustawy? Z jakich powodów został napisany?  

Bogdan Rzońca, klub parlamentarny PiS: Wieloletnia praktyka wykonywania prawa użytkowania wieczystego na gruntach zabudowanych na cele mieszkaniowe dowodzi, że  prawo to  nie spełnia założonej roli. Zarówno orzecznictwo, jak i praktyka wykazały wady użytkowania wieczystego, w szczególności natury konstytucyjnej, jak i systemowej.  Prawo to staje się coraz częściej nieatrakcyjne finansowo dla osób, które realizują i zamierzają jeszcze wiele lat realizować własne potrzeby mieszkaniowe na danej nieruchomości publicznej.

Problemy nasilają się przy wykonywaniu prawa użytkowania wieczystego na gruntach zabudowanych budynkami wielolokalowymi, w których wyodrębniono lokale. Zwłaszcza dotyczy to zróżnicowania opłat ponoszonych przez mieszkańców jednego bloku w wyniku aktualizacji opłat rocznych. 

Ustawowe przekształcenie  praw użytkowania wieczystego wobec gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe wyeliminuje opisane powyżej problemy. Ustawa wpisuje się w politykę rządu polegającą na realizacji wartości konstytucyjnej wsparcia obywateli w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych. Wzmocnienie prawa do gruntu i wyeliminowanie aktualizacji opłat rocznych zapewni poczucie stabilności prawnej osobom zamieszkującym na gruntach publicznych. 

 Jaki zakres gruntów obejmuje ustawa?

Projekt ustawy odnosi się do gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe budynkami wielolokalowymi lub jednorodzinnymi, użytkowanymi w całości lub części na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, a także gruntów oddanych na takie cele, podlegających procesowi zabudowy lub przeznaczonych w przyszłości do zabudowy budynkami mieszkalnymi.

Kto będzie miał możliwość, aby zyskać?

Projekt jest adresowany przede wszystkim do osób fizycznych będących właścicielami lokali mieszkalnych znajdujących się w budynkach wielolokalowych oraz właścicieli domów jednorodzinnych. Przekształceniem zostaną objęci, niejako przy okazji, właściciele lokali usługowych znajdujących się w budynkach wielolokalowych, a także deweloperzy realizujący umowy deweloperskie zawarte z osobami fizycznymi. Projekt znajdzie zastosowanie również w odniesieniu do spółdzielni mieszkaniowych, jeżeli zbyły  przynajmniej jeden lokal mieszkalny, z którym związany jest udział w użytkowaniu wieczystym gruntu, na rzecz osoby fizycznej.

W jaki sposób ktoś w praktyce będzie mógł stać się właścicielem?

Przekształcenie praw nastąpi z mocy prawa, z dniem określonym w ustawie. Potwierdzeniem przejścia prawa własności gruntu na dotychczasowego użytkownika wieczystego będzie zaświadczenie wydawane przez organ reprezentujący dotychczasowego właściciela gruntów, tj. Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Zaświadczenie będzie stanowić podstawę dokonania odpowiednich wpisów w księgach wieczystych.

Jak wiele będzie musiał zapłacić powiedzmy od hektara?

Należność za nabycie własności będzie rozłożona w czasie na tzw. roczne opłaty przekształceniowe
w wysokości odpowiadającej obecnej opłacie z tytułu użytkowania wieczystego obowiązującej w dniu
1 stycznia 2017 r. Opłaty te są ustalane – w przypadku gruntów oddanych na cele mieszkaniowe - w wysokości 1% od wartości gruntu, zatem nie są uzależnione bezpośrednio od powierzchni przekształcanej nieruchomości gruntowej. Opłaty przekształceniowe będą wnoszone przez określony czas - 20 lat w przypadku gruntu wykorzystywanego na cele mieszkaniowe, a w przypadku gruntu związanego np. z lokalem usługowym znajdującym się w budynku wielolokalowym, a także za grunt znajdujący się w użytkowaniu wieczystym deweloperów – przez 33 lata.    

Ci, którzy zdecydują się na wykup ziemi (nie w ratach, lecz w całości) będą mogli liczyć na 50% wsparcie rządu. Czy to nie rozrzutność?

W przypadku wniesienia jednorazowo wszystkich opłat przewidziano bonifikatę obligatoryjną w wysokości 50% w przypadku gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, ale jedynie w odniesieniu do osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej. Taka bonifikata wpisuje się w cel ustawy polegający na wspieraniu obywateli w uzyskaniu najsilniejszego prawa do gruntu użytkowanego na zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych.  

Dziękuję za rozmowę.